www.eboox.info       Serwis poświęcony elektronicznym publikacjom        szukaj lokalnie >

Jak stosować myślenie lateralne - recenzja książki   

2008-01-18

Dlaczego niektórzy ludzie ciągle mają nowe pomysły, a inni równie inteligentni - nie?
Chodzi o specjalny rodzaj kreatywności.
Oprócz myślenia logicznego są inne sposoby podejścia do rozwiązywania problemów. Zdaniem autora powinniśmy korzystać nie tylko z logiki, lecz także z metod myślenia pozalogicznego, aby wyrwać się z rutyny i objąć świeżym spojrzeniem zadania , przed którymi stajemy. De Bono nazywa to podejście "myśleniem w bok".
Autor zajmuje się kreatywnością od wielu lat i jest uznawany za czołowego eksperta od "sposobów myślenia i na XXI w". Omawiana książeczka traktuje o praktycznej stronie myślenia lateralnego.

Rozpoczyna się od efektownego przykładu rozwiązania problemu, który wydaje się nie mieć rozwiązania. Opowiedzieć go tutaj było by podobne do wyjawienia z góry zagadki kryminalnej... Zresztą, cała książkę czyta się z przyjemnością a często z dozą podziwu dla nowego spojrzenia na świat.
Proces myślenia lateralnego możemy przyrównać do syfonu wodnego - chcąc przelać wodę w inne naczynie położone wyżej wystarczy "wbrew logice" (dla nie znającego fizyki) trochę potrudzić się by ją "zassać" w górę, a potem leci już sama. Inne porównanie, to uparte kopanie studni w miejscu, które wody nie da, ale kontynuowanie pracy "bo już tyle wykopaliśmy". Myślenie lateralne odkrywa nowe, często niezwykłe możliwości wychodząc od niskiego prawdopodobieństwa, odwrotnie niż myślenie "wertykalne", angażujące utarte, wysoce prawdopodobne rozwiązania.
Dziesięć rozdziałów książki nie ma własnych tytułów, więc scharakteryzuję je pokrótce.

Rozdział pierwszy wyjaśnia pojęcia i pokazuje różnice myślenia lateralnego względem wertykalnego.
W rozdziale 2 jednak zdajemy sobie sprawę, że pomysły, oczywiście, nie przychodzą wskutek stosowania samego tylko myślenia wertykalnego.
W rozdziale 3. opisano wpływ dominujących idei na polaryzację myślenia i sposoby uwolnienia się od dominujących schematów.
Rozdział 4. jest poświęcony długiemu przykładowi z ćwiczeniami, w którym próbujemy rozszyfrować podstawowe elementy (atomy) pewnych rysunków.
W rozdziale 5. omawiane jest świadome poszukiwanie wielu alternatywnych sposobów postrzegania tej samej rzeczy. Warto a czasem konieczne jest zauważyć problem tam, gdzie nikt go nie widzi. Przykładowo, firma która nie doświadcza i nie antycypuje problemów, nie ma zbyt dużych szans na sukces.
W rozdziale 6 pokazano jak arogancja myślenia wertykalnego uniemożliwia powstawanie nowych pomysłów.
Rozdział 7 - wykorzystanie procesów przypadkowych dzięki uznaniu ich doniosłości; zasada nie mieszania się w te procesy; jak je wzmocnić; zbieranie ich wyników.
Rozdział 8 - przykłady praktycznego wykorzystania pewnego aspektu myślenia lateralnego.
Rozdział 9 - straty płynące z ograniczania się tylko do myślenia wertykalnego, rola humoru.
Rozdział 10 - wykorzystanie myślenia lateralnego i nowych pomysłów.

We wszystkich rozdziałach można wyróżnić trzy wątki:
1. Ograniczenia myślenia wertykalnego jako sposobu dochodzenia do nowych pomysłów.
2. Wykorzystanie procesów myślenia lateralnego do tworzenia nowych idei.
3. Cel myślenia lateralnego to znajdowanie nowych pomysłów, które są proste, dobre i skuteczne.

Przedstawione techniki muszą z konieczności wydawać się sztuczne, bo umysł ma bardzo silną wrodzoną tendencję do posługiwania się myśleniem wertykalnym. Wykorzystanie tych nienaturalnych protez do świadome-go odwrócenia strumienia pomysłów ze ścieżek wysokiego prawdopodobieństwa może być pomocne, póki nie nabierzemy nawyków stosowania myślenia lateralnego.
Urok myślenia lateralnego polega na tym, iż jest to podniecające poszukiwanie prostego, dobrego pomysłu, w które może włączyć się każdy, gdyż nie zależy ono wyłącznie od posiadanej inteligencji.

Jestem przekonany, że tego typu awangardowe myślenie okaże się szczególnie przydatne w szkole i w pracy, a także przy rozwiązywaniu problemów życia codziennego.

Leszek Korolkiewicz

(opublikowane kiedyś na www.L-earn.net )